Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για τη σωστή χρήση τους γι’ αποτροπή ατυχημάτων
Στην Ευρώπη δύο περίπου παιδιά μικρότερα του ενός έτους βρίσκουν κάθε μέρα τον θάνατο σε τροχαία ατυχήματα.
Η κυριότερη αιτία θανάτου ή τραυματισμού είναι είτε η έλλειψη ενός συστήματος πρόσδεσης του παιδιού, είτε η λανθασμένη χρήση του.
Κάθε χρόνο πολλά παιδιά πεθαίνουν ή τραυματίζονται σε οδικά δυστυχήματα. Σε μια σύγκρουση με ταχύτητα 50 χιλιομέτρων την ώρα, ένα παιδί που δεν είναι ορθά προσδεμένο μπορεί να εκτιναχθεί με δύναμη ίση με 30 μέχρι 60 φορές το βάρος του. Στην Ευρώπη, δύο περίπου παιδιά μικρότερα του ενός έτους βρίσκουν κάθε μέρα τον θάνατο σε τροχαία δυστυχήματα. Η κυριότερη αιτία θανάτου ή τραυματισμού είναι είτε η έλλειψη ενός συστήματος πρόσδεσης του παιδιού, είτε η λανθασμένη χρήση του.
Υποχρεωτικό διά νόμου
Η σωστή επιλογή και η σωστή χρήση του παιδικού καθίσματος και των ζωνών ασφαλείας μπορούν να μειώσουν μέχρι και 70% τους θανάτους και τους τραυματισμούς από τροχαία ατυχήματα. Τα παιδιά πρέπει πάντοτε να ταξιδεύουν σε εγκεκριμένου τύπου παιδικά καθίσματα, έστω και αν η απόσταση που θα διανυθεί είναι μικρή. Το 40% των θανατηφόρων ατυχημάτων συμβαίνουν σε διαδρομές μικρότερες των 3 χιλιομέτρων. Η χρήση παιδικού καθίσματος είναι υποχρεωτική διά νόμου.
Τι να έχετε υπ’ όψιν σας
Όταν αγοράζετε ένα παιδικό κάθισμα πρέπει να έχετε υπ’ όψιν σας τα ακόλουθα:
*Το πιο ακριβό δεν είναι πάντοτε το καλύτερο ή το πιο ασφαλισμένο.
*Μην παρασύρεστε από φωτογραφίες και διαφημίσεις, διότι δεν δείχνουν πάντοτε την πραγματικότητα.
*Κάθε παιδικό κάθισμα είναι διαφορετικό. Διαβάστε με προσοχή τις οδηγίες του κατασκευαστή, πριν το εφαρμόσετε στο αυτοκίνητό σας.
*Το καλύτερο κάθισμα είναι εκείνο που ταιριάζει καλύτερα στο μέγεθος του παιδιού, (βάρος-ηλικία) και έχει εφαρμοστεί σωστά στον τύπο του αυτοκίνητου σας. Όταν βρείτε το κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού σας κάθισμα που σας αρέσει, δοκιμάστε το πρώτα. Βεβαιωθείτε ότι οι το μήκος της ζώνης του οχήματός σας είναι αρκετά μεγάλο για σωστή εφαρμογή.
*Μην αγοράσετε ή δανεισθείτε μεταχειρισμένο κάθισμα, εάν αυτό έχει εμπλακεί σε σοβαρό τροχαίο ατύχημα. Υπάρχει κίνδυνος να έχει υποστεί ζημιά και να μην ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές ασφαλείας.
*Βεβαιωθείτε ότι το κάθισμα που θα αγοράσετε φέρει τη σήμανση ECE R44/03 ή μεταγενέστερη (Ευρωπαϊκός κανονισμός του 2003) ή ότι το αυτοκίνητό σας είναι στη λίστα του κατασκευαστή του καθίσματος. Επίσης, θα πρέπει στο κάθισμα να αναγράφονται τα όρια βάρους και ηλικίας για τα οποία είναι κατασκευασμένο, η λέξη UNIVERSAL, που σημαίνει ότι το παιδικό κάθισμα είναι συμβατό με όλα σχεδόν τα μοντέλα των αυτοκινήτων και το γράμμα Ε (συμβατό με την ευρωπαϊκή διάταξη) ακολουθούμενο από έναν αριθμό που αντιστοιχεί στη χώρα έγκρισης.
Οι προειδοποιήσεις
Άλλες ενδείξεις όπως RESTRICTED, SEMI-UNIVERSAL και VEHICLE-SPECIFIC προειδοποιούν ότι το κάθισμα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε όχημα, γι’ αυτό διερευνήστε κατά πόσον είναι συμβατό με το δικό σας αυτοκίνητο. Οι έλεγχοι ασφάλειας του παιδικού καθίσματος που γίνονται περιλαμβάνουν, εκτός των άλλων, μετωπική και οπίσθια σύγκρουση, καθώς και δοκιμασία ανατροπής του καθίσματος και γίνονται από την ISO (International Standard Organization) και την GRSP στην οποία εκπροσωπούνται τα Υπουργεία Μεταφορών, οι κατασκευαστές και προμηθευτές εξοπλισμού αυτοκινήτων και οργανώσεις των καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κανόνες ασφαλείας
Πέραν των πιο πάνω, ως γονείς θα πρέπει να έχετε κατά νουν και τους εξής κανόνες ασφαλείας:
*Χρησιμοποιείτε πάντοτε το κατάλληλο παιδικό κάθισμα στο αυτοκίνητό σας, αρχίζοντας από τη μέρα που φεύγετε από το μαιευτήριο.
*Όλα τα παιδιά κάτω των 13 ετών πρέπει να κάθονται στο πίσω κάθισμα.
*Η πιο ασφαλής θέση είναι το μέσον του πίσω καθίσματος.
*Εάν έχετε δύο ή περισσότερα παιδιά, πρέπει απαραίτητα να εφαρμόσετε ξεχωριστό κάθισμα για κάθε παιδί, ανάλογα πάντοτε με το βάρος και τη ηλικία του.
*Είναι ασφαλέστερο να τοποθετείτε το παιδικό κάθισμα στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου, αλλά αν χρειαστεί να τοποθετήσετε παιδικό κάθισμα που βλέπει προς τα πίσω στο μπροστινό κάθισμα (του συνοδηγού) απενεργοποιήστε τον αερόσακο του αυτοκινήτου σας (ιδίως τον πλαϊνό), Τα πιο πολλά αυτοκίνητα φέρουν φωτεινή σήμανση απενεργοποίησης του αερόσακου. Μερικοί κατασκευαστές αυτοκινήτων κατασκευάζουν και τα δικά τους παιδικά καθίσματα για την ηλικία 0-12 μηνών. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι με την εφαρμογή τους στο μπροστινό κάθισμα απενεργοποιείται αυτόματα ο αερόσακος.
*Μην αφήνετε το παιδί σας μόνο του στο αυτοκίνητο χωρίς επιτήρηση. Υπάρχει κίνδυνος θερμοπληξίας ή ατυχήματος.
*Μην αφήνετε το παιδί σας μέσα στο κάθισμα του αυτοκινήτου περισσότερο από μιάμιση ώρα. Σε μακρινά ταξίδια είναι καλύτερα να κάνετε ενδιάμεσους σταθμούς.
*Οι κλειδαριές ασφαλείας για τα παιδιά πρέπει πάντα να είναι ενεργοποιημένες.
*Η χειρότερη θέση για να ταξιδεύει το παιδί είναι στην αγκαλιά σας ή στα γόνατά σας στη θέση του συνοδηγού. Σε περίπτωση σύγκρουσης, το παιδί θα στριμωχτεί μεταξύ του σώματός σας και του εσωτερικού του οχήματος, με σοβαρότατο κίνδυνο για τη ζωή του. Ακόμα και αν χρησιμοποιείτε τη ζώνη ασφάλειάς σας το παιδί θα εκσφενδονιστεί από τα χέρια σας, όσο και αν προσπαθήσετε να το κρατήσετε. Μην το χρησιμοποιείτε σαν αερόσακο.
*Φοράτε πάντοτε τη ζώνη ασφαλείας σας και επιμένετε να τη φορούν όλοι. Έτσι δίνετε το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας.
*Μη φοράτε όμως τη ζώνη ασφαλείας γύρω σας μαζί με το παιδί σας ή να βάζετε τη ζώνη ασφαλείας γύρω από δύο παιδιά.
*Μην πιείτε ποτό εάν θα οδηγήσετε και μην οδηγήσετε αν έχετε πιει, είτε έχετε παιδιά στο αυτοκίνητό σας είτε όχι.
*Μην κάνετε πράγματα που αποσπούν την προσοχή σας (π.χ. χρήση κινητού τηλεφώνου)
*Τηρείτε πάντοτε το όριο ταχύτητας. Να θυμάστε πάντα ότι μια βίαιη πρόσκρουση με ταχύτητα 60 χιλ. την ώρα αντιστοιχεί με πτώση από τον 3ο όροφο ενός κτηρίου.
Οι νέοι κανονισμοί
Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς της Ε.Ε και της Αμ. Ακαδ. Παιδίατρων που δημοσιεύθηκαν τον Μάρτιο του 2011, τα βρέφη/νήπια πρέπει να ταξιδεύουν σε κάθισμα που βλέπει προς τα πίσω για όσο το δυνατόν περισσότερο διάστημα και εν πάση περιπτώσει όχι λιγότερο από 2 χρόνια. Μπορούν να αρχίσουν να ταξιδεύουν σε κάθισμα που βλέπει μπροστά όταν το κεφάλι τους είναι πιο ψηλά από το πάνω μέρος του καθίσματος, ή όταν το βάρος τους υπερβαίνει το βάρος για το οποίο είναι κατασκευασμένο το κάθισμα. (Δεν πειράζει αν τα πόδια τους είναι λυγισμένα).
Οι τύποι
Πιο κάτω καταγράφονται οι τύποι παιδικών καθισμάτων για οχήματα.
1. Κάθισμα που βλέπει προς τα πίσω (βρεφική ηλικία 0-12 μηνών): Όλα τα βρέφη πρέπει να ταξιδεύουν σε καθίσματα που βλέπουν προς τα πίσω μέχρι την ηλικία των 12 μηνών ή μέχρι το βάρος τους να είναι 10 κιλά. Εάν ένα παιδί είναι πάνω από 10 κιλά πριν από την ηλικία των 12 μηνών θα πρέπει να συνεχίσει να ταξιδεύει σε κάθισμα που βλέπει προς τα πίσω μέχρι να γίνει 12 μηνών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο μπροστινό και στο πισινό κάθισμα με κλίση 45Ο. Υπάρχουν δύο ειδών παιδικά καθίσματα που βλέπουν προς τα πίσω. Αυτά που είναι κατασκευασμένα για να βλέπουν μόνο προς τα πίσω και αυτά που μετατρέπονται και βλέπουν και προς τα εμπρός για μεγαλύτερες ηλικίες. Και τα δύο είναι μικρά και φέρουν χειρολαβές, για εύκολη μεταφορά του παιδιού. Χρησιμοποιούνται μέχρι τα παιδιά να φθάσουν τα 10-15 κιλά, ανάλογα με το μοντέλο. Αρκετά παιδικά καθίσματα έχουν ειδική βάση, η οποία μπορεί να παραμείνει μόνιμα στο αυτοκίνητο. Το κάθισμα κλειδώνει σε ειδική υποδοχή της βάσης και έτσι δεν χρειάζεται να τοποθετείτε τη βάση του κάθε φορά που ταξιδεύετε.
2. Μετατρεπόμενο κάθισμα (νηπιακή-προσχολική ηλικία): Αρκετά από τα κλασικά καθίσματα που βλέπουν προς τα πίσω μπορούν να μετατραπούν σε καθίσματα που βλέπουν προς τα εμπρός για παιδιά πάνω από 12 μηνών ή πάνω από 10 κιλά, αφού ακολουθήσετε τα εξής βήματα:
*Μετακινήστε τις ζώνες του καθίσματος στις ψηλότερες σχισμές, ούτως ώστε να είναι στο ύψος ή πάνω από τους ώμους του παιδιού σας.
*Μετακινήστε τη θέση του καθίσματος από την πλαγιαστή στην όρθια θέση. Ακολουθήστε τις οδηγίες του κατασκευαστή.
*Βεβαιωθείτε ότι έχετε περάσει τις ζώνες του αυτοκινήτου διά μέσου των προσθίων σχισμών του καθίσματος, όπως αναφέρεται στις οδηγίες του κατασκευαστή.
3. Κάθισμα που βλέπει μπροστά (νηπιακή-προσχολική ηλικία): Όταν το παιδί σας φθάσει στην ηλικία των 12 μηνών ή τα 10 κιλά είναι αρκετά μεγάλο και μπορεί να ταξιδεύει καθιστό βλέποντας μπροστά. Το κάθισμα που βλέπει προς τα εμπρός φέρει πλευρική προστασία για το κεφάλι, μένει μόνιμα στο αυτοκίνητο και προσφέρεται και για μεγάλα ταξίδια. Τα πιο πολλά φέρουν μηχανισμό που επιτρέπει στο κάθισμα να γίνεται πιο πλαγιαστό για πιο μακρινά ταξίδια ή όταν το παιδί θέλει να κοιμηθεί. Χρησιμοποιείται για παιδιά από 10-18 κιλά, ή 12 μηνών μέχρι 5 χρονών. Για την κατηγορία αυτή (1-5 χρονών ή 10-18 κιλά) μπορεί να χρησιμοποιηθούν συστήματα συγκράτησης των παιδιών νέας γενεάς βάσει του προτύπου Isofix (Κανονισμός 44 Φεβρουάριος 2004). Από τον Φεβρουάριο του 2006 όλοι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων είναι υποχρεωμένοι να εξοπλίζουν τα οχήματα τους με σύστημα Isofix. Το σύστημα αυτό παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια, τόσο κατά την τοποθέτηση όσο και σε περίπτωση σύγκρουσης και εγκαθίσταται στο αυτοκίνητο χωρίς να απαιτείται η χρήση των ζωνών ασφαλείας. Το σύστημα αποτελείται από 3 σταθερά σημεία πρόσδεσης, αλλά το παιδικό κάθισμα θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι συμβατό με το σύστημα. Γίνονται ενέργειες όπως το σύστημα εφαρμοστεί για όλες τις ηλικίες.
4. Ανυψωτικό κάθισμα (προσχολική-σχολική ηλικία): Τα ανυψωτικά καθίσματα έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανυψώνουν το παιδί σε τέτοιο ύψος για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ζώνες του αυτοκίνητου όπως ακριβώς χρησιμοποιούνται από τους ενήλικες Αυτό σημαίνει ότι η πάνω ζώνη πρέπει να περνά από το μέσο του ώμου και του στήθους, η δε κάτω ζώνη από το πάνω μέρος των μηρών του παιδιού. Τα καθίσματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις ηλικίες των 4-8 ετών. Κάθισμα που βλέπει μπροστά και μετατρέπεται σε ανυψωτικό (νηπιακή-προσχολική-σχολική ηλικία). Αυτά τα καθίσματα φέρουν δικές τους ζώνες, πρέπει όμως απαραίτητα να ασφαλίζονται σφικτά στο κάθισμα του αυτοκινήτου. Χρησιμοποιούνται από την ηλικία των 12 μηνών μέχρι 4 ετών. Όταν το παιδί φθάσει τα 18-20 κιλά ή την ηλικία των 4 ετών, οι ζώνες του καθίσματος αφαιρούνται και χρησιμοποιούνται οι ζώνες ασφαλείας του αυτοκινήτου, όπως ακριβώς στο ανυψωτικό κάθισμα.
5. Ανυψωτικά μαξιλάρια: Όπως και τα ανυψωτικά καθίσματα, χρησιμοποιούνται για παιδιά που έχουν μεγαλώσει, και χρησιμοποιούν τις ζώνες ασφαλείας του αυτοκινήτου. Προορίζονται για παιδιά βάρους 22 μέχρι 36 κιλών (ηλικίας περίπου 6-13 ετών). Πολλά από τα νέα αυτοκίνητα φέρουν ενσωματωμένα παιδικά καθίσματα στο μέσο του πίσω καθίσματος. (build in).
Για παιδιά μέχρι 13 ετών
Παιδιά μέχρι την ηλικία των 13 ετών θα πρέπει να ταξιδεύουν πάντοτε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου. Σε περίπτωση που είναι απόλυτη ανάγκη να καθίσουν στο μπροστινό κάθισμα, θα πρέπει να μετακινήσουν το κάθισμα του αυτοκινήτου όσο πιο μακριά μπορούν από τον ανεμοθώρακα του αυτοκινήτου και να φορέσουν τις ζώνες ασφαλείας. Από την ηλικία των 8-10 ετών ή το ύψος των 140 εκατοστών και άνω τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν τις κανονικές ζώνες ασφαλείας του αυτοκινήτου.
Οι έγκυοι γυναίκες πρέπει να φορούν τη ζώνη ασφαλείας. Για τη δική τους ασφάλεια αλλά και του αγέννητου βρέφους πρέπει:
*Ο διαγώνιος ιμάντας να βρίσκεται μεταξύ των δύο μαστών (πάνω στο στέρνο) και να επικάθεται στον ώμο (όχι στον λαιμό).
*Ο οριζόντιος ιμάντας να τοποθετείται στους γοφούς, άνετα κάτω από την εγκυμονούσα κοιλιά και πάνω στη λεκάνη.
*Η ζώνη να είναι επαρκώς τεντωμένη.
Με τον πιο πάνω τρόπο, σε περίπτωση σύγκρουσης, οι δυνάμεις θα απορροφηθούν από το σύστημα συγκράτησης και τον σκελετό του σώματος και όχι από τα μέρη που θα επηρεάσουν το αγέννητο βρέφος.
Άλλες συμβουλές
Όταν χρησιμοποιείτε παιδικό κάθισμα να θυμάστε πάντα:
*Το κάθισμα πρέπει να στερεωθεί σφικτά στο αυτοκίνητο με τις ζώνες να περνούν από τις κατάλληλες υποδοχές και να μην επιτρέπεται η μετακίνησή του στα πλάγια πάνω από 2 εκατοστά.
*Το παιδικό κάθισμα πρέπει να βλέπει στη σωστή κατεύθυνση, ανάλογα με τις προδιαγραφές, την ηλικία και βάρος του παιδιού.
*Το παιδί πρέπει να τοποθετηθεί εφαρμοστά και άνετα στο παιδικό κάθισμα. Τους χειμερινούς μήνες είναι καλύτερα να αφαιρέσετε χοντρά παλτουδάκια για καλύτερη άνεση.
*Το κάθισμα πρέπει να είναι αρκετά πλαγιαστό, για μεγαλύτερη ασφάλεια του κεφαλιού του παιδιού. Τα πιο πολλά καθίσματα έχουν ρυθμιστές για αλλαγή της θέσης.
*Τα υποστηρίγματα κεφαλής (head restraints) πρέπει να είναι ορθά ρυθμισμένα.
*Βεβαιωθείτε ότι η ζώνη ασφαλείας μέσης ευρίσκεται στο άνω μέρος των μηρών και όχι στην κοιλιά (στομάχι) γιατί σε περίπτωση ατυχήματος υπάρχει κίνδυνος εσωτερικής αιμορραγίας.
*Βεβαιωθείτε ότι η ζώνη ασφαλείας ώμου δεν βρίσκεται κάτω από τη μασχάλη του παιδιού αλλά στο μέσο του ώμου.
*Βεβαιωθείτε ότι οι ζώνες του παιδικού καθίσματος και οι ζώνες του αυτοκινήτου είναι επίπεδες και τεντωμένες (δεν έχουν συστραφεί).
*Σε περίπτωση μεταφοράς προώρου βρέφους, το κάθισμα πρέπει να είναι αρκετά πλαγιαστό και καλύτερα ένας ενήλικας να ευρίσκεται στο πίσω κάθισμα μαζί με το βρέφος.
*Εάν το αυτοκίνητό σας έχει αερόσακους, θα πρέπει να απενεργοποιηθούν ή θα πρέπει το παιδικό κάθισμα να τοποθετηθεί στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου. Ακόμα και σε συγκρούσεις με μικρές ταχύτητες μπορεί οι αερόσακοι να ενεργοποιηθούν με ταχύτητα που φθάνει και τα 200 μίλια την ώρα και να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό στον αυχένα ή τον εγκέφαλο του βρέφους που βρίσκεται στο μπροστινό κάθισμα σε παιδικό κάθισμα που βλέπει προς τα πίσω.
*Σε περίπτωση που το αυτοκίνητο φέρει πλαϊνούς αερόσακους, είναι προτιμότερο το παιδικό κάθισμα να τοποθετηθεί στο μέσο του πίσω καθίσματος.
πηγή: paidiatros.com
