Τα πρόωρα νεογέννητα έχουν χαμηλό βάρος γέννησης και είναι πιο μικροκαμωμένα σε σχέση με τα τελειόμηνα νεογέννητα. Το μέσο βάρος γέννησης ενός νεογέννητου είναι 3 κιλά. Δε σημαίνει όμως ότι κάθε παιδί με μικρό βάρος γέννησης είναι και πρόωρο. Αν το νεογέννητο έχει συμπληρώσει τις 37 βδομάδες κύησης και έχει χαμηλό βάρος γέννησης, τότε λέγεται λιποβαρές.
Πότε ένα νεογέννητο λέγεται πρόωρο;
Η εγκυμοσύνη διαρκεί περίπου 40 βδομάδες. Τα τελειόμηνα νεογνά συμπληρώνουν 38-42 βδομάδες κύησης. Αν ένα νεογέννητο γεννηθεί πριν την 37η βδομάδα από τη σύλληψη του, τότε λέγεται πρόωρο. Αντίθετα, αν η κύηση παραταθεί πέραν των 42 βδομάδων λέγεται παρατασιακή και το νεογέννητο υπερώριμο. Στην περίπτωση αυτή επεμβαίνει ο μαιευτήρας και προκαλεί τον τοκετό.
Ποιες οι αιτίες για να γεννηθεί ένα πρόωρο μωρό;
A. Παράγοντες που έχουν να κάνουν με το τρόπο ζωής της μητέρας
1. Κάπνισμα
2. Κατανάλωση αλκοόλ
3. Λήψη ναρκωτικών ουσιών
4. Κακή διατροφή της εγκύου
5. Έντονο άγχος
Β. Παθήσεις της μητέρας.
1. Μια οποιαδήποτε οξεία μόλυνση της μητέρας.
2. Χρόνια αρρώστια της μητέρας.
3. Ανατομικές ανωμαλίες της μήτρας.
4. Ορμονικές διαταραχές της μητέρας. Γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερες των 35 χρόνων και μικρότερες των 19 χρόνων έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα πρόωρου τοκετού. Η πολύδυμη κύηση ή σοβαρές παθήσεις του εμβρύου μπορεί να προκαλέσουν πρόωρο τοκετό. Βέβαια πολλές φορές, ο γιατρός δεν θα ανακαλύψει ποτέ την αιτία του πρόωρου τοκετού.
Τρόπος αντιμετώπισης προώρων
Τα πρόωρα νεογνά επειδή δεν είναι ακόμα έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις συνθήκες έξω από τη μήτρα της μητέρας τους, παρουσιάζουν πολλά προβλήματα για αυτό και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Έμβρυα μικρότερα των 24 βδομάδων κύησης χαρακτηρίζονται σαν μη βιώσιμα. Ότι δηλαδή δεν έχουν τη δυνατότητα ζωής, γι` αυτό και δε γίνεται καμιά προσπάθεια να κρατηθούν στη ζωή. Πρόωρα νεογνά όμως με ηλικία κύησης μεγαλύτερη των 24 βδομάδων έχουν πιθανότητες να ζήσουν, γι` αυτό και χρειάζονται ειδική φροντίδα για να αντιμετωπίσουν τα πολλαπλά προβλήματα της προωρότητας. Τα παιδιά αυτά έχουν βάρος μεγαλύτερο των 600 γραμμαρίων. Όσο πιο πρόωρο είναι το νεογέννητο τόσο περισσότερα προβλήματα παρουσιάζει. Σήμερα σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν ειδικές μονάδες εντατικής νοσηλείας πρόωρων, στις οποίες νοσηλεύονται και αντιμετωπίζονται αρκετά αποτελεσματικά τα προβλήματα των πρόωρων νεογνών. Λόγω λοιπόν της ραγδαίας εξέλιξης στην αντιμετώπιση των πρόωρων νεογνών, το 90% των νεογνών με βάρος γέννησης μεγαλύτερο των 800 γραμμαρίων θα ζήσει. Βέβαια το γεγονός ότι κρατιούνται στη ζωή πολύ πρόωρα νεογνά οδηγεί αναπόφευκτα και στη δημιουργία παιδιών που μεγαλώνοντας θα έχουν προβλήματα όπως η εγκεφαλική παράλυση, διαταραχές ακοής, όρασης κτλ.
Βασικές ανάγκες προώρων
Ζεστασιά
Τα πρόωρα δεν έχουν το αναγκαίο λίπος που χρειάζεται για να μπορούν να διατηρούν μια ικανοποιητική θερμοκρασία. Γι` αυτό και τοποθετούνται σε ειδικές θερμοκοιτίδες για να διατηρούν στο σώμα τους την αναγκαία θερμοκρασία.
Διατροφή
Τα πρόωρα έχουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες για δυο λόγους. Πρώτον, μεγαλώνουν γρηγορότερα σε σχέση με τα τελειόμηνα. Δεύτερον, το γαστρεντερικό τους σύστημα δεν είναι ακόμα ώριμο. Το μητρικό γάλα είναι ένα εξαιρετικό γάλα ακόμα και για τα πρόωρα. Το πρόβλημα είναι, ότι τις περισσότερες φορές τα πρόωρα δεν μπορούν να θηλάσουν, γι` αυτό η μητέρα μπορεί να βγάζει το γάλα και να το δίνουν στο μωρό μέσα από το ειδικό σωληνάκι που καταλήγει στο στομάχι του μωρού. Αν η χορήγηση του μητρικού γάλακτος δεν είναι εφικτή, τότε υπάρχουν ειδικά γάλατα για πρόωρα. Επίσης τα πρόωρα έχουν ανάγκη από χορήγηση επιπλέον βιταμινών, όπως είναι η βιταμίνη Α και D.